Bên cạnh đó, khi không còn Công an cấp huyện, Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06 Bộ Công an) đã tham mưu cho lãnh đạo Bộ chỉ đạo công an các địa phương chuyển toàn bộ chức năng cấp Căn cước công dân của công an cấp huyện về cấp xã.

2. Công an xã cấp đổi giấy phép lái xe, cấp phiếu lý lịch tư pháp

Trưởng công an xã được giao thêm một số nhiệm vụ quyền hạn.

Bộ Công an cũng đã có phương án rà soát đội ngũ lãnh đạo, chỉ huy, trong đó có trưởng công an cấp xã để tính toán, bố trí, sắp xếp đảm bảo thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao.

Đồng thời Bộ Công an đã tổ chức điều tra viên và cán bộ điều tra ở công an cấp xã để tiếp nhận tin báo tố giác tội phạm tại địa bàn cơ sở để chủ động tiếp nhận, phân loại tố giác, tin báo về tội phạm và trực tiếp thụ lý điều tra giải quyết các vụ án, vụ việc tại địa bàn cơ sở.

Ngoài những quyền hạn, nhiệm vụ trước đây, hiện nay sau khi không tổ chức công an cấp huyện, lực lượng công an cấp xã đã nhận thêm nhiều nhiệm vụ mới như:

– Đảm nhiệm thủ tục cấp đổi căn cước công dân.

– Cấp đổi giấy phép lái xe.

– Tiếp nhận đăng ký, cấp biển số ô tô, xe máy, xe gắn máy… 

– Cấp phiếu lý lịch tư pháp.

– Tuần tra, kiểm soát xử lý vi phạm giao thông trên các tuyến đường xã, đường thôn thuộc địa bàn quản lý…

3. Nhiệm vụ, quyền hạn của công an cấp xã

Pháp lệnh công an xã số 06/2008 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, thông tư 12/2010/TT-BCA quy định cụ thể thi hành một số điều của pháp lệnh công an xã đã nêu rõ nhiệm vụ, quyền hạn của công an cấp xã, gồm:

– Nắm tình hình an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn xã, đề xuất với cấp ủy Đảng, UBND cùng cấp và cơ quan công an cấp trên về chủ trương, kế hoạch, biện pháp bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội và tổ chức thực hiện chủ trương, kế hoạch, biện pháp đó.

– Tham mưu cho UBND xã và tổ chức thực hiện quy định của pháp luật về quản lý, giáo dục các đối tượng phải chấp hành hình phạt quản chế, cải tạo không giam giữ, người bị kết án tù nhưng được hưởng án treo cư trú trên địa bàn xã.

Quản lý người được đặc xá, người sau cai nghiện ma túy và người chấp hành xong hình phạt tù thuộc diện phải tiếp tục quản lý theo quy định của pháp luật.

– Thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý cư trú và các giấy tờ đi lại khác. Quản lý vật liệu nổ, vũ khí, công cụ hỗ trợ, phòng cháy, chữa cháy, bảo vệ môi trường. Quản lý về an ninh, trật tự đối với ngành, nghề kinh doanh có điều kiện trên địa bàn xã theo phân cấp và hướng dẫn của bộ trưởng Bộ Công an.

– Tiếp nhận, phân loại, xử lý theo thẩm quyền các vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật về an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn xã. Kiểm tra người, đồ vật, giấy tờ tùy thân, thu giữ vũ khí, hung khí của người có hành vi vi phạm pháp luật quả tang…

– Tổ chức bắt người phạm tội quả tang, người có quyết định truy nã, truy tìm đang lẩn trốn trên địa bàn xã; dẫn giải người bị bắt lên cơ quan công an cấp trên trực tiếp.

– Xử phạt vi phạm hành chính; lập hồ sơ đề nghị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính khác đối với người vi phạm pháp luật trên địa bàn xã theo quy định của pháp luật và hướng dẫn của bộ trưởng Bộ Công an.

– Được yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân trên địa bàn xã phối hợp hoạt động, cung cấp thông tin và thực hiện nhiệm vụ có liên quan đến bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

– Trong trường hợp cấp thiết, để cấp cứu người bị nạn, cứu hộ, cứu nạn, đuổi bắt người phạm tội quả tang, người có quyết định truy nã, truy tìm, được huy động người, phương tiện của tổ chức, cá nhân và phải trả lại ngay phương tiện được huy động khi tình huống chấm dứt và báo cáo ngay với chủ tịch UBND cùng cấp…

– Được sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ và thực hiện một số biện pháp công tác công an theo quy định của pháp luật và hướng dẫn của bộ trưởng Bộ Công an để bảo vệ an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn xã.

– Tham gia thực hiện công tác tuyển sinh, tuyển dụng vào lực lượng vũ trang nhân dân; luyện tập, diễn tập thực hiện các phương án quốc phòng, an ninh, cứu hộ, cứu nạn, khắc phục hậu quả thiên tai và các sự cố nghiêm trọng khác.

– Tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, lập biên bản tiếp nhận, tiến hành kiểm tra, xác minh sơ bộ và chuyển ngay tố giác, tin báo về tội phạm kèm theo tài liệu, đồ vật có liên quan cho cơ quan điều tra có thẩm quyền…