Quy Định Pháp Luật Về Mua Cổ Phần Của Công Ty Cổ Phần

Căn cứ theo điểm a, khoản 1 Điều 111 Luật Doanh Nghiệp 2020 thì Cổ phần là phần vốn điều lệ của công ty, người sở hữu cổ phần là cổ đông của công ty, cổ phần không xác định thời hạn, nó luôn tồn tại cùng với sự tồn tại của công ty. Để bảo vệ quyền và lợi ích của các cổ đông và công ty trong quá trình hoạt động kinh doanh, Luật Doanh nghiệp 2020 đã có các quy định liên quan đến hoạt động mua lại cổ phần của công ty cổ phần nhằm thay đổi chủ sở hữu đối với cổ phần được bán trong công ty.

Cổ phần của các cổ đông trong công ty cổ phần được mua lại thông qua 2 hình thức: mua lại theo yêu cầu của cổ đông và mua lại theo quyết định của công ty.

Quy định pháp luật về mua cổ phần trong Công ty - Luật Tư Minh — Quy định pháp luật về mua cổ phần trong Công ty

1/ Mua lại cổ phần theo yêu cầu của cổ đông

Cơ sở pháp lý:

Luật Doanh nghiệp 2020

Điều 132. Mua lại cổ phần theo yêu cầu của cổ đông

Cổ đông đã biểu quyết không thông qua nghị quyết về việc tổ chức lại công ty hoặc thay đổi quyền, nghĩa vụ của cổ đông quy định tại Điều lệ công ty có quyền yêu cầu công ty mua lại cổ phần của mình. Yêu cầu phải bằng văn bản, trong đó nêu rõ tên, địa chỉ của cổ đông, số lượng cổ phần từng loại, giá dự định bán, lý do yêu cầu công ty mua lại. Yêu cầu phải được gửi đến công ty trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày Đại hội đồng cổ đông thông qua nghị quyết về các vấn đề quy định tại khoản này.
Công ty phải mua lại cổ phần theo yêu cầu của cổ đông quy định tại khoản 1 Điều này với giá thị trường hoặc giá được tính theo nguyên tắc quy định tại Điều lệ công ty trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu. Trường hợp không thỏa thuận được về giá thì các bên có thể yêu cầu một tổ chức thẩm định giá định giá. Công ty giới thiệu ít nhất 03 tổ chức thẩm định giá để cổ đông lựa chọn và lựa chọn đó là quyết định cuối cùng.

Chủ thể:

Bên bán là các cổ đông và bên mua là chính công ty.

Điều kiện:

Mua lại vốn góp chỉ phát sinh khi có sự kiện pháp lý nhất định, sự kiện đó là: khi cổ đông biểu quyết phản đối nghị quyết về việc tổ chức lại công ty hoặc thay đổi quyền, nghĩa vụ của cổ đông quy định tại điều lệ công ty. Nghĩa là cổ đông đó cho rằng những thay đổi đó ảnh hưởng đến quyền lợi của họ và họ không muốn chung sống cùng công ty. Trong trường hợp này pháp luật dành cho họ được quyền yêu cầu công ty mua lại cổ phần của mình và công ty phải mua

Thủ tục:

Khi cổ đông biểu quyết yêu cầu công ty mua lại cổ phần của mình thì phải yêu cầu bằng văn bản, trong đó nêu rõ:

Tên, địa chỉ của cổ đông,

Số lượng cổ phần từng loại,

Giá dự định bán,

Lý do yêu cầu công ty mua lại.

Yêu cầu phải được gửi đến công ty trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày Đại hội đồng cổ đông thông qua nghị quyết về các vấn đề quy định tại khoản này.

Giá và thời hạn mua lại:

– Công ty mua lại theo giá thị trường hoặc giá được tính theo nguyên tắc quy định tại Điều lệ công ty trong thời hạn 90 ngày, kể từ ngày nhận được yêu cầu.

– Nếu không thỏa thuận được về giá: yêu cầu một tổ chức thẩm định giá chuyên nghiệp định giá. Công ty giới thiệu ít nhất 03 tổ chức thẩm định giá chuyên nghiệp để cổ đông lựa chọn và lựa chọn đó là quyết định cuối cùng.

2/ Mua lại cổ phần theo quyết định của công ty

Căn cứ pháp lý:

Luật Doanh nghiệp 2020

Điều 133. Mua lại cổ phần theo quyết định của công ty

Công ty có quyền mua lại không quá 30% tổng số cổ phần phổ thông đã bán, một phần hoặc toàn bộ cổ phần ưu đãi cổ tức đã bán theo quy định sau đây:

Hội đồng quản trị có quyền quyết định mua lại không quá 10% tổng số cổ phần của từng loại đã bán trong thời hạn 12 tháng. Trường hợp khác, việc mua lại cổ phần do Đại hội đồng cổ đông quyết định;
Hội đồng quản trị quyết định giá mua lại cổ phần. Đối với cổ phần phổ thông, giá mua lại không được cao hơn giá thị trường tại thời điểm mua lại, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này. Đối với cổ phần loại khác, nếu Điều lệ công ty không quy định hoặc công ty và cổ đông có liên quan không có thỏa thuận khác thì giá mua lại không được thấp hơn giá thị trường;
Công ty có thể mua lại cổ phần của từng cổ đông tương ứng với tỷ lệ sở hữu cổ phần của họ trong công ty theo trình tự, thủ tục sau đây:

a) Quyết định mua lại cổ phần của công ty phải được thông báo bằng phương thức để bảo đảm đến được tất cả cổ đông trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày quyết định đó được thông qua. Thông báo phải gồm tên, địa chỉ trụ sở chính của công ty, tổng số cổ phần và loại cổ phần được mua lại, giá mua lại hoặc nguyên tắc định giá mua lại, thủ tục và thời hạn thanh toán, thủ tục và thời hạn để cổ đông bán cổ phần của họ cho công ty;

b) Cổ đông đồng ý bán lại cổ phần phải gửi văn bản đồng ý bán cổ phần của mình bằng phương thức để bảo đảm đến được công ty trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày thông báo. Văn bản đồng ý bán cổ phần phải có họ, tên, địa chỉ liên lạc, số giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với cổ đông là cá nhân; tên, mã số doanh nghiệp hoặc số giấy tờ pháp lý của tổ chức, địa chỉ trụ sở chính đối với cổ đông là tổ chức; số cổ phần sở hữu và số cổ phần đồng ý bán; phương thức thanh toán; chữ ký của cổ đông hoặc người đại diện theo pháp luật của cổ đông. Công ty chỉ mua lại cổ phần trong thời hạn nêu trên.

Chủ thể:

Bên bán là các cổ đông và bên mua là chính công ty.

Điều kiện:

Mua lại vốn góp theo quyết định của công ty, xét ở góc độ kinh tế là biện pháp bảo đảm vốn cho công ty, ở góc độ pháp lý là quyền của công ty, điều đó có nghĩa là công ty dành quyền mua cổ phần về tay mình khi cần thiết vì lợi ích công ty.

Công ty có quyền mua lại không quá 30% tổng số cổ phần phổ thông đã bán, riêng đối với cổ phần ưu đãi thì chỉ có cổ phần ưu đãi cổ tức mới có quyền mua một phần hoặc toàn bộ cổ phần đã bán.

Thủ tục mua cổ phần:

Công ty có quyền mua lại không quá 30% tổng số cổ phần phổ thông đã bán, một phần hoặc toàn bộ cổ phần ưu đãi cổ tức đã bán theo quy định sau đây:

Hội đồng quản trị: quyết định mua lại không quá 10% tổng số cổ phần của từng loại đã được chào bán trong 12 tháng;

Đại hội đồng cổ đông: trường hợp khác.

Hội đồng quản trị quyết định giá mua lại cổ phần.

Đối với cổ phần phổ thông: giá mua lại không được cao hơn giá thị trường tại thời điểm mua lại,

Đối với cổ phần loại khác: nếu Điều lệ công ty không quy định hoặc công ty và cổ đông có liên quan không có thỏa thuận khác thì giá mua lại không được thấp hơn giá thị trường;

Công ty có thể mua lại cổ phần của từng cổ đông tương ứng với tỷ lệ cổ phần của họ trong công ty.

Quyết định mua lại cổ phần của công ty phải được thông báo bằng phương thức bảo đảm đến được tất cả cổ đông trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày quyết định đó được thông qua.

Thông báo phải có tên, địa chỉ trụ sở chính của công ty,

Tổng số cổ phần và loại cổ phần được mua lại,

Giá mua lại hoặc nguyên tắc định giá mua lại,

Thủ tục và thời hạn thanh toán,

Thủ tục và thời hạn để cổ đông chào bán cổ phần của họ cho công ty.

Cổ đông đồng ý bán lại cổ phần phải gửi chào bán cổ phần của mình bằng phương thức bảo đảm đến được công ty trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày thông báo. Nội dung chào bán bao gồm:

Họ, tên, địa chỉ thường trú, số Thẻ CCCD, CMND, Hộ chiếu hoặc chứng thực cá nhân hợp pháp khác của cổ đông là cá nhân;

Tên, mã số doanh nghiệp hoặc số quyết định thành lập, địa chỉ trụ sở chính của cổ đông là tổ chức;

Số cổ phần sở hữu và số cổ phần chào bán;

Phương thức thanh toán;

Chữ ký của cổ đông hoặc người đại diện theo pháp luật của cổ đông.

3/ Hậu quả pháp lý của việc mua cổ phần

Mua lại cổ phần dù là theo yêu cầu của cổ đông hay theo quyết định của công ty đều dẫn đến hệ quả là công ty phải lấy tiền của công ty để thanh toán. Điều đó sẽ ảnh hưởng tới sự an toàn pháp lí về tài chính trong công ty.

Mua lại cổ phần thì sẽ có cổ đông rời khỏi công ty nhưng không có cổ đông thay thế, vì người thay thế lại là bản thân công ty, trong trường hợp mua lại cổ phần, có thể sẽ làm giảm vốn Điều lệ công ty.